Mezenartikels uit ‘t Groene Waasland

Koolmezenproject in Gent, Dendermonde en Sint-Niklaas

Nu het broedseizoen van 2015 langzaam dichter bij komt, is het tijd om toch nog eens terug te blikken op het broedseizoen van 2014. Het broedseizoen 2014 kan algemeen bestempeld worden als een matig broedseizoen.

Jenny De Laet
’t Groene Waasland 190: 12-14.

Koolmezen in Gent, Dendermonde en Sint-Niklaas: een dramatisch broedseizoen in 2015

Het koolmezen broedseizoen 2015 ligt alweer een tijdje achter ons.
Algemeen kunnen we stellen dat het broedseizoen 2015 eerder een dramatisch seizoen was met veel sterfte. Dat was niet alleen in de urbane regio’s het geval maar ook in ons controlegebied (30 ha groot beukenbos) en  in alle bosfragmenten en ‘speedy plots’ verspreid over Vlaanderen waar ook nestkasten opgevolgd worden.

Jenny De Laet
’t Groene Waasland 192: 4 – 7.

Het broedseizoen 2016 was opnieuw dramatisch.

Het broedseizoen 2015 was niet denderend maar in 2016 was het nog slechter.

Jenny De Laet
’t Groene Waasland 199: 12-14.

Broedseizoen 2017 ronduit slecht! (zoals in 2015 en 2016).

Alhoewel het nog steeds ‘putteke’ winter is horen we in januari zo nu en dan opnieuw koolmezen, pimpelmezen, zwarte mezen, heggemussen, roodborst (nog steeds de winterroodborst), vooral op zonnige dagen, al eens zingen. De dagen beginnen nu opvallender te lengen maar toch vormen januari en februari voor de residente vogelwereld nog 2 moeilijke maanden.

Jenny De Laet
’t Groene Waasland 205: 8-9

Hoe verliep het broedseizoen in 2018?

Het broedseizoen 2018 was totaal anders dan de broedseizoenen 2014 –2017: het was warm en droog. Terwijl deze omstandigheden voor de bosmezen gunstig uitvielen, ondervonden de stadsmezen toch enkele problemen.

Jenny De Laet
’t Groene Waasland 211: 6-8

Er sterven teveel jonge stadsmezen voor ze het nest verlaten.

Elk jaar gaan er veel te veel jonge meesjes dood in het nest. Sedert 2012 loopt er een citizen science urbaan mezenproject (www.abllo.be/natuur-landbouw/urbaan-mezenonderzoek) op basis van nestkasten vooral bij particulieren.

Jenny De Laet
’t Groene Waasland 212: 10-11

SOS mezen: veel pesticiden gevonden in mezen

Toen op 12 september het onderzoeksrapport van ‘SOS mezen’ verscheen, stonden we werkelijk perplex. Dat er jaarlijks heel wat mezenjongen dood gaan in het nest weten we heel goed. Vooral het dood gaan van grotere jongen (>11dagen), in urbane en landelijke gebieden en opvallend minder in ons controlebos, schreven we toe aan factoren als:
- Het verdwijnen van een ouder.
- Predatie van beide of een van de ouders door katten.
- voedseltekort
- Vergiftiging

Jenny De Laet
‘t Groene Waasland 213: 25​​​​​​​

Tuinmezen leggen een ei meer maar trappen in een ‘Ecologische val’ : het broedseizoen 2019

Tijdens de hete zomer van 2019 hadden vooral stedelijke mezen echt wel last van de hitte.  Sommige jongen verlieten door de hitte de nestkast te vroeg wat natuurlijk een negatief effect had op hun overleving. 
​​​​​​​Voor onze bosmezen zien we, over de laatste 20 jaar,  een duidelijke achteruitgang van het broedsucces, waarschijnlijk te wijten aan de achteruitgang van het insecten aanbod in bossen.
Mezen in een stedelijk gebied, leggen 1 ei meer (8) dan mezen uit ons controlebos (7).   We vermoeden dat ze de winter in betere conditie overleven dan bosmezen. 
Het broedsucces van onze steden en gemeenten toont aan dat vooral de gemeente Terneuzen sedert 2017 een duidelijk neerwaartse trend vertoont.  Voor de Vlaamse steden en gemeenten is vooral in Sint-Niklaas een verbetering duidelijk. 
​​​​​​​Delen we alle locaties op in Rode (R), Gele (Y) en Groene (G) biotopen dan  is het broedsucces in de Groene biotopen opvallend beter dan in de Rode en Gele.

Jenny De Laet
‘t Groene Waasland 216: 30-31