Stedelijke groene ‘oasen’ voor mens, klimaat en biodiversiteit
Met dit project, bieden we inwoners van het Waasland een ruim assortiment van plantenpakketten aan: bomen, struiken, klimmers, vaste planten of een combinatie.
In 2022 ging dit project in Dendermonde door met groot succes en zonder subsidie. We verdeelden 268 plantenpakketten (kostprijs voor ABLLO: €10.720). Dit jaar mikken we op 300 pakketten:
- 150 voor de modale burger (zij betalen 10€/pakket)
- 150 voor burgers die het financieel moeilijk hebben (zij krijgen 1 pakket gratis).
Waarom zijn groene 'oasen' belangrijk?
- De klimaatverandering komt op ons af of we dat nu willen of niet. De gevolgen van de klimaatverandering hebben een weerslag op ons dagelijks leven. Bovendien hangen klimaat en biodiversiteit heel sterk samen. Het stedelijk hitte-effect vormt een belangrijke uitdaging voor alle Vlaamse steden en in toenemende mate ook voor gemeenten. Verdichting en verharding van het grondoppervlak hebben niet enkel gevolgen voor de stedelijke water huishouding maar leiden in toenemende mate tot een verhoging van de temperatuur. Vooral in de urbane zones van onze steden en gemeenten leidt dit tot hittestress tijdens de zomer. Zo kan het temperatuurverschil tussen sterk verstedelijkte gebieden en het platte land, op warme dagen, oplopen tot 10° C. Optimaal groen in onze steden maakt het leven voor burgers gezonder en veel aangenamer. Steeds meer onderzoeken tonen ook aan dat groen een positief effect heeft op onze gezondheid.
- Privé tuinen nemen in Vlaanderen 8% van de totale oppervlakte in; dat is bijna zoveel als de 11% bos die Vlaanderen rijk is. Ruim 8 op de 10 woningen heeft een tuin. Tuinen bieden daarom een enorm natuurpotentieel, als natuurverbinding of zelfs als leefgebied voor een aantal soorten. Ook terrassen en grote kale gevels vormen een belangrijk potentieel voor groenvoorziening.
- Ons lichaam lijdt onder hittestress. Ons lichaam moet in de zomer ’s nachts kunnen recupereren van de hitte. Als de temperatuur niet kan dalen, kan dit leiden tot een toename van gezondheidsproblemen zoals uitdroging, vermoeidheid, concentratie- en ademhalingsproblemen, slaapstoornissen en allergieën. Vooral kwetsbare groepen zoals, ouderen, kinderen, zwangere vrouwen maar ook bewoners van een ‘slechte’ woning’ lijden daaronder. Een groene muur, groen op het terras of koertje of in de kleine tuin kan zorgen voor afkoeling. Tuinen, koertjes, terrassen, gevels kunnen dus een belangrijk wapen vormen in de strijd tegen de negatieve gevolgen van klimaatopwarming zoals het stedelijke hitte-effect.
Hoe pakken we dit aan?
- Inschrijven kan doorlopend, via ons inschrijvingsformulier, van sept 2021 tot 31 dec 2024. Dit kan ook via een gsm nr, voor mensen die geen internet aansluiting hebben of via een van onze partners. Leveringen en aanplantingen gebeuren steeds tijdens de herfst en winter.
- Om dit te realiseren biedt ABLLO vzw hoofdzakelijk inheemse plantenpakketten aan, goed voor het klimaat en voor de biodiversiteit, bestaande uit struiken, muurbegroeiingen, vaste planten en zaden. Voor grotere stedelijke oppervlakken ook inheemse boomsoorten die goed zijn voor ons klimaat.
Wij vragen een kleine bijdrage van 10€ per pakket.
Er kan gekozen worden voor 1 boom, 15 struiken, 5 klimmers of 15 vaste planten
We bieden ook combinaties aan:
-> 1 boom dia. 8/10
-> 1 boom dia. 6/8 en 4 struiken
-> Gemengde Haag (vast pakket: hazelaar, haagbeuk, wilde liguster, spaanse aak en rode kornoelje)
-> 24 vaste planten (vast pakket: 4 planten/soort)
-> 2 klimmers en 12 vaste planten (2 planten/soort)
-> 6 struiken en 2 klimmers
-> 4 struiken en 12 vaste planten (2planten/soort)
-> Bloembollen pakket ( 120 bloembollen: crocus en narcis)
-> Gratis zadenmengsel
Weet de burger nog niet goed hoe dit aan te pakken: onze groene coach staat klaar om advies te geven of om te helpen.
Elke deelnemer ontvangt ons tijdschrift ’t Groene Waasland 5x/jaar.
Deze aanbieding geldt voor alle burgers, kmo’s,… binnen de urbane context van de steden en gemeenten die deel uitmaken van ‘Waasland Klimaatland’ of het werkingsgebied van ABLLO vzw : Sint-Niklaas, Dendermonde, Lokeren, Temse, Beveren, Zwijndrecht, Kruibeke, Beveren, Sint-Gillis, Stekene, Hamme, Waasmunster, Moerbeke en Zele.
- Aanplantingen gebeuren steeds in oktober en/of november van elk projectjaar. Die aanplanting gebeurt door de aanvrager of door ons (indien gevraagd). Door zelf aan te planten willen we tegemoet komen aan ouderen, laaggeschoolden, gehandicapten…..
U kan volgende documenten downloaden: Inschrijvingsformulier groene oasen foto's van planten
Wat beogen we?
Tuinen, koertjes, terrassen, gevels kunnen een belangrijk wapen vormen in de strijd tegen de gevolgen van klimaatopwarming zoals het stedelijke hitte-effect.
Veel van die tuinen bestaan nu uit strak afgereden gazons, perfect getrimde buxus of andere uitheemse struiken en waaiende uitheemse grassen die ook niets betekenen voor onze lokale fauna (Fig 1).
Figuur 1Samenstelling van een Vlaamse tuin. https://www.vlaco.be/nieuws/de-gemiddelde-vlaamse-tuin-is-voor-48-met-gras-bedekt
Moesten we al een deel van de 435 km² getrimde gazons kunnen omzetten in bloemenweide met meer inheemse struiken en hagen dan zou dit al een heel verschil vormen. Ook muurbegroeiingen kunnen in onze steden een belangrijke rol spelen. Zelfs koertjes en terrassen kunnen met plantenbakken aangenamer en fleuriger gemaakt worden.
Hoe focussen we hiermee op de mens, klimaat en biodiversiteit ?
- Bomen en ander groen (struiken, hagen, muurbegroeiingen, bloemenborders) in elke urbane omgeving, helpen niet alleen de temperatuur te verlagen maar zorgen er ook voor dat er minder stof en andere verontreinigingen in de lucht zitten, regenwater wordt beter vastgehouden en de leef kwaliteit in het algemeen verbetert.
- Het stedelijk hitte-effect heeft ook een invloed op het energieverbruik. Nu al treedt een verschuiving op van het energiegebruik van de winter naar de zomer door de toename van allerlei apparatuur voor koeling. Warme lucht neemt verontreinigingen en stofdeeltjes mee naar hogere luchtlagen waardoor zomer Smog ontstaat.
- De urbane opwarming heeft ook een negatief effect op de waterkwaliteit. Regenwater stroomt tot wel 17°C warmer af van opgewarmde daken en wegen in het oppervlaktewater. Ongewenste algenpopulaties nemen daardoor toe.
- Ook ons lichaam lijdt onder hittestress. Ons lichaam moet in de zomer ’s nachts kunnen recupereren van de hitte.
- Struiken, hagen, muurgroen en bloemenperkjes hebben een positief effect op het voorkomen van bijen en vlinders. Vlinders en bijen leven van de nectar, een zoete stof die in bloemen zit.
- Het gebrek aan functioneel groen heeft uiteraard ook gevolgen op het voorkomen van het aantal vogelsoorten in onze steden en gemeenten maar vooral de Huismus (Passer domesticus), als een typisch urbane soort, is er de dupe van.
In het verleden werd het voorkomen van de Huismus in onze urbane regio’s geregeld door een ‘stapsteen’ mechanisme. Jonge huismussen, onafhankelijk van hun ouders, verplaatsten zich via een groen ‘stapsteen’ mechanisme naar andere kolonies of startten op een bepaalde gunstige locatie een nieuwe kolonie.
Urbane tuinen en openbare groene plaatsen speelden daarin een belangrijke rol.
Sedert het begin van de jaren 90 van vorige eeuw ondervindt vooral de stedelijke of urbane huismus een gestage achteruitgang. Hierdoor liggen nog optimale huismusgroepen steeds verder uit elkaar en aangezien een huismus zich zelden verder verplaatst dan 500meter vormt dit een belangrijk knelpunt voor de soort.
Ook de Koolmees die veel gebruik maakt van nestkasten in steden heeft problemen en trapt in een ‘Ecologische val’ door gebruik te maken van nestkasten in tuinen. Veel mensen genieten van een bezette nestkast in hun tuin en vragen zich af waarom ‘hun’ jongen steeds dood gaan. Enkel meer functioneel groen in onze steden kan dit probleem oplossen. Met deze twee soorten als urbane bio-indicatoren kunnen we ervan uitgaan dat al onze tuinvogels het moeilijk hebben.
U kan volgende documenten downloaden: Inschrijvingsformulier groene oasen foto's van planten
