Aangetekend schrijven over het doorgeven van bevoegdheden ivm AZN
brief aan Vlaamse Regering (pdf) brief aan burgemeester en schepenen Sint-Niklaas (pdf)
AAN :
Vlaamse minister Zuhal Demir
Stadsbestuur van Sint-Niklaas
Formeel protest tegen:
'delegering' van bevoegdheid afbakening stedelijk gebied Sint-Niklaas en
de verhuizing van AZ Nikolaas en
de verspilling van schaarser wordende ruimte
Geachte,
De Vlaamse Regering heeft op 19 januari 2007 het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan voor de afbakening van het regionaal-stedelijk gebied Sint-Niklaas definitief vastgesteld (zie: VR 2021 0502 DOC.0123/1BIS). Met dit plan legt de Vlaamse Regering een afbakeningslijn vast die onder andere aangeeft waar de stedelijke ontwikkeling van de stad Sint-Niklaas in de toekomst kan gebeuren. Dit in uitvoering van het RSV, het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen. Die lijn ‘handhaven’ is de bevoegdheid van de Vlaamse Regering.
Er is nu een probleem: begin 2021 delegeert de Vlaamse overheid de bevoegdheid om die afbakeningslijn te wijzigen naar de Stad Sint-Niklaas. En hiermee wijkt men af van het RSV.
Diezelfde stad heeft nu het plan om een gebied ter grootte van ongeveer 16 ha herbevestigd agrarisch gebied (HAG) in te ‘lijven’ in dat stedelijk gebied met een in ontwerp zijnde ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP). Tegelijk compenseert men deze 16 ha met drie stukjes woonuitbreidingsgebied elders op het grondgebied van de stad.
Zo’n delegering van bevoegdheid van de Vlaamse Overheid naar een stad is hoogst ongewoon en hier hoogst verwerpelijk. De stad Sint-Niklaas kan op die manier zeer lichtzinnig omspringen met een aantal principes van een goede ruimtelijke ordening. Ter herinnering: die afbakening kwam er net om stedelijke functies in de steden te houden en zo een verdere suburbanisatie en verrommeling van de open ruimte tegen te gaan. De Vlaamse regering gaf nu toestemming aan de stad Sint-Niklaas om de grens van het stedelijk gebied zélf te verleggen. Zo laat Vlaanderen haar eigen doelstellingen voor een bouwshift los en laat een enorme ‘greenfield’ ontwikkeling toe, iets wat het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen (BRV) juist expliciet wil stoppen.
Met het BRV wil de Vlaamse overheid tot een bouwshift komen: niet meer bouwen in open ruimte, maar wel verdichten in de bestaande dorpskernen en stadswijken. Door nu toestemming te geven om de grens van het stedelijk gebied te verleggen, doet de Vlaamse regering net het omgekeerde. Opvallend is dat in de beslissing van de Vlaamse regering om de grens van het stedelijk gebied aan te passen, niet verwezen wordt naar het BRV. Dat is volgens het Vlaamse regeerakkoord nochtans het uitgangspunt van deze Vlaamse regering als het over ruimtelijke ordening gaat.
Het principe om de steden niet ongeremd te laten uitbreiden moet de bevoegdheid zijn van een hogere overheid en uiteraard ook de controle daarop. Een mogelijke wijziging van die stedelijke afbakening kan ook maar na een openbaar onderzoek, dat niet georganiseerd wordt door een bestuur dat zélf belang heeft bij zo’n wijziging. Rechter en partij tegelijk zijn, zo noemt men een dergelijke constructie.
Vandaar dat Bond Beter Leefmilieu en ABLLO vzw met klem protesteren tegen deze gang van zaken. Deze 2 verenigingen, die het algemeen milieubelang behartigen, zullen met alle democratische middelen deze delegering van die bevoegdheid bekampen. Net als ook de opmaak van een RUP à la tête du client, c.q. voor de verhuizing van AZN zelf naar een zone buiten de huidige stedelijke afbakening.
Want die nieuwe, autogerichte locatie van het regionale AZ Nikolaas aan de E17 is voor bezoekers niet meer per trein bereikbaar. Maar ook voor de fietser, de voetganger en de busgebruiker wordt de situatie ronduit slecht. Nog veel meer autoverkeer is dan niet te vermijden en is helemaal niet te rijmen met de steeds dwingender (Europese) klimaatdoelstellingen.
Deze verhuizing is ook een nieuwe aanslag op de handel in de binnenstad. Een ziekenhuis wordt niet alleen gebruikt door een aantal personeelsleden en patiënten. Het lokt ook elke dag een veelvoud van dat aantal aan bezoekers (toch in normale tijden zonder Corona). Zij komen door de binnenstad, kopen een boeket, drinken een koffie en kopen nog een cadeautje in de winkelstraat. Dit dreigt de binnenstad van Sint-Niklaas nog verder te ondergraven.
En het is niet de eerste keer dat een belangrijke stedelijke functie de stad verlaat: eerder was er het Waasland Shopping Center nabij de E17. Sindsdien is er grote leegstand in de stadskern.
Dergelijke onbegrijpelijke ruimtelijke keuzes jagen de mobiliteit op kosten want om het nieuwe ziekenhuis vlotter bereikbaar te maken met het openbaar vervoer, zullen extra buslijnen moeten ingelegd worden, wat meerkosten met zich brengt die geraamd worden op 1 miljoen euro per jaar. Met een ziekenhuis in de binnenstad, kunnen die kosten vermeden worden. Nu al is er te weinig geld voor de vervoersregio’s, en het valt te vrezen dat deze nieuwe verbindingen dus noodgedwongen ten koste zullen gaan van andere busverbindingen in de vervoerregio Waasland.
En tenslotte is 16 ha enkel en alleen voor AZN een onverantwoorde verkwisting van steeds maar schaarser wordende ruimte. Vergelijk dit met het bijna opgeleverde ZNA Cadix in Antwerpen. Dit heeft een vloeroppervlakte van 115.200m², met een bruto terreinoppervlakte van ongeveer 3 ha. Hierin zit zelfs de trambedding met busbaan vervat.
Kortom, dit monofunctioneel ruimtegebruik past in het geheel niet in de huidige ontwerpen van strategische visie in het BRV. Het past ook niet in de ruimtelijke doelstelling binnen de VCRO, art. 1.1.14: De ruimtelijke ordening is gericht op een duurzame ruimtelijke ontwikkeling waarbij de ruimte beheerd wordt ten behoeve van de huidige generatie, zonder dat de behoeften van de toekomstige generaties in het gedrang gebracht worden…
Ofwel volgt men het RSV ofwel het BRV.
Bond Beter Leefmilieu en ABLLO vzw blijven ijveren voor een ultramodern ziekenhuis, maar dan één in het hart van de stad Sint-Niklaas.
Hoogachtend,
Danny Jacobs Willy Van Overloop
Directeur Bond Beter Leefmilieu Voorzitter ABLLO vzw